Từ những vỏ trai, vỏ ốc tưởng chừng như bỏ đi, qua bàn tay tài hoa của người nghệ nhân đã hóa thành những bức tranh sống động, những họa tiết trang trí lộng lẫy, mang đậm hồn cốt văn hóa Việt. Trong số Hanoi Review ngày hôm nay, xin mời quý vị cùng đi tìm hiểu và khám phá về nghệ thuật khảm trai tại làng nghề Chuôn Ngọ (huyện Phú Xuyên) - nơi gìn giữ và phát huy tinh hoa nghề khảm trai Việt.

Theo thần phả đình làng Chuôn Ngọ, nghề khảm trai có ở Chuyên Mỹ từ khoảng thế kỷ 11 đến 13, do ông tổ nghề là Trương Công Thành, một tướng tài đời Lý gây dựng.

Việc thành lập Trung tâm giới thiệu sản phẩm OCOP của làng nghề, bên cạnh tham gia các hoạt động tôn vinh nghề truyền thống mở ra hướng đi mới của làng nghề kết hợp với du lịch. Đây là tiền đề để làng nghề khảm trai Chuyên Mỹ phát triển bền vững trong thời gian tới.

Khảm trai, ốc lên bề mặt gỗ của những bức tranh, hoành phi, câu đối, sập gụ, tử chè, hay bình, hộp, khay, đĩa là những sản phẩm thủ công, mỹ nghệ của xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, có tuổi đời hàng trăm năm. Để làm ra các sản phẩm khảm trai này, đòi hỏi nhiều thời gian và trải qua nhiều công đoạn khác nhau.

Với hơn 30 năm làm nghề khảm trai truyền thống, bằng sự say mê, học hỏi, nghệ nhân Nguyễn Đình Hải (xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) đã cho ra nhiều sản phẩm có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, tinh xảo đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước như Nhật Bản, Trung Quốc, Hà Lan…

Những mảnh lấp lánh của nghệ thuật khảm trai, cẩn ốc (khảm xà cừ) đã bước vào cả những giấc mơ của người nghệ nhân Nguyễn Đình Hải.

Làng Ngọ xưa là Phường Ngọ, một làng nghề khảm trai truyền thống lâu đời. Theo truyền thuyết và thần phả đình làng Chuôn Ngọ thì nghề khảm trai có ở Chuyên Mỹ từ rất sớm, khoảng thế kỷ XI - XIII.

Có lịch sử gần 1000 năm, sản phẩm khảm trai của làng nghề Chuôn Ngọ đã vượt khỏi ranh giới quốc gia, vươn ra châu lục và thế giới, đến với các thị trường khó tính như Anh, Hà Lan, Mỹ, Nhật...

Là một làng nhỏ nằm ven bờ sông Nhuệ, thuộc xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, Chuôn Ngọ nổi tiếng với nghề khảm trai có truyền thống từ lâu đời. Theo thần phả đình làng Chuôn Ngọ, nghề khảm trai có ở Chuyên Mỹ từ rất sớm, khoảng thế kỷ XI - XIII do ông Trương Công Thành, một vị tướng đời Lý (1009 - 1225) gây dựng nên. Ông được dân làng suy tôn là ông tổ nghề và hiện nay ở đình làng vẫn thờ ông.